Δεν υπάρχει χειρότερη ενέργεια για τη χώρα σου, από τον εξευτελισμό της. Αν η κυβέρνηση Παπανδρέου δεν ήθελε το Μνημόνιο και τα λεφτά του, ας μην πήγαινε ώς εκεί. Κι αν δεν του άρεσαν οι όροι και οι προϋποθέσεις εκτέλεσης της συμφωνίας, έστω όταν κατάλαβε σε τι είχε εμπλακεί και εμπλέξει τη χώρα, ας την κατήγγελλε. Αν πίστευε ότι το κράτος δεν μπορεί να ανταποκριθεί σε όσα του ζητούν οι διεθνείς πιστωτές μας, ας εξεδήλωνε την αθέτηση πληρωμών.
Ο κ. Παπανδρέου και η θλιβερή ομάδα διακυβέρνησης δεν είχαν σχέδιο διακυβέρνησης αυτής της χώρας. Αποκάλεσαν την πολιτικώς ωχρή και παραιτημένη κυβέρνηση Καραμανλή τη “χειρότερη μεταπολεμικά” και πίστεψαν όσα έλεγαν. Φώναξαν πως “λεφτά υπάρχουν”, για να διαπιστώσουν ότι λεφτά “υπήρξαν”, δεν ήταν δικά μας και κάποιοι πιστεύουν ότι δεν ήσαν μόνοι όταν τα έτρωγαν. Θλιβερή κυβέρνηση σε μια θλιβερή χώρα.
Γιατί, και αυτό συνοδεύει όσες άλλες αλήθειες κι αν πείτε, ένα πολύ σημαντικό τμήμα του πληθυσμού ποτέ δεν αμφισβήτησε πραγματικά την πολιτική που ακολουθούν, χρόνια τώρα, τα δύο μεγάλα κόμματα. Η γιγάντωση του κράτους, η συντήρηση της σπατάλης, η προστασία των κλεπτών, η κατοχύρωση των φοροφυγάδων και η παροχή πρόσθετων πόρων στους ψηφοφόρους έφεραν τα πράγματα στο σημείο μηδέν.
Τι μπορούμε να κάνουμε τώρα; Η ψήφιση του προϋπολογισμού μέχρι τα τέλη Οκτωβρίου αποτελεί σοφή πράξη. Αποτελεί παλαιότερη υπόδειξη και μπορεί να ενισχύσει την εικόνα της Ελλάδας, τώρα που ολοκληρώνονται οι διαδικασίες συμμετοχής στη μεγάλη ρύθμιση του ελληνικού χρέους.
Θα έχει προηγηθεί η ψήφιση ενός ακόμη φορολογικού νόμου, από τον οποίο θα προκύπτει ένας γραμμένος συμβιβασμός μεταξύ των πολιτικών δυνάμεων. Αν και στα δύο αυτά νομοθετήματα υπάρξει αποδοχή από μια ευρεία πλειοψηφία, τότε και μόνον τότε θα μπορούμε να είμαστε ήσυχοι ότι θα υλοποιηθεί η συμφωνία της 21ης Ιουλίου. Μην ξεχνάμε ότι μετά το πρώτο πακέτο βοηθείας με το Μνημόνιο, τον Μάιο 2010, τον Ιούλιο 2011 προστέθηκε ένα δεύτερο πακέτο όμοιου ύψους. Και τα δύο είχαν σαφέστατες προϋποθέσεις. Αν αυτές πραγματοποιηθούν, τα δύο τρίτα του τρέχοντος δημοσίου χρέους θα έχουν ρυθμιστεί και δεν θα αποτελούν, πλέον, κίνδυνο για την Ευρωζώνη και τις αγορές κεφαλαίου. Ενα μεγάλο μέρος θα έχει περάσει στους ώμους των Ευρωπαίων φορολογουμένων. Κι ένα άλλο μεγάλο μέρος θα έχει ρυθμιστεί με την εγγύηση των Ευρωπαίων και διεθνών επενδυτών σε ομόλογα.
Τι θα απογίνει το υπόλοιπο τμήμα του χρέους. Ενα μεγάλο μέρος του βρίσκεται στα βιβλία της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και θα μείνει εκεί για αρκετά μεγάλο χρονικό διάστημα, αν και θα περιοριστεί μετά την ανταλλαγή ομολόγων που θα κάνουν οι ελληνικές τράπεζες στο πλαίσιο του σχεδίου PSI και της συμμετοχής των ιδιωτών. Ενα ακόμη σημαντικό τμήμα χρέους βρίσκεται στο χαρτοφυλάκιο των ασφαλιστικών Ταμείων και θα συμμετάσχει στην ανταλλαγή εκτός από κάποιες θλιβερές εξαιρέσεις, που αναμένεται να ανατραπούν.
Ενα άλλο μέρος, αγνώστου μεγέθους, σίγουρα όμως όχι πολύ σημαντικού, βρίσκεται στα χέρια όσων έχουν «αγοράσει» τον κίνδυνο πτώχευσης της Ελλάδας εκ του ασφαλούς. Πράγματι, τα ελληνικά ομόλογα που λήγουν στους αμέσως επόμενους μήνες πωλούνται, εδώ και αρκετό καιρό, σε εξευτελιστικές τιμές. Αν όμως, τελικά, η Ελλάδα διασωθεί, οι ιδιόρρυθμοι αυτοί επενδυτές αναμένουν ότι θα πληρωθούν στο άρτιο την αξία των τίτλων τους. Ετσι, ένα ομόλογο που “αξίζει” σήμερα 55 σεντς, μπορεί να πάρει πίσω 98 σεντς μέσα σε λίγους μήνες!
Αν συνεργαστούν κυβέρνηση και αντιπολίτευση, προκειμένου να κρατήσουν την Ελλάδα εντός ευρώ, θα πρέπει να εμποδιστεί η ανταμοιβή όσων απέφυγαν, με την προφανή αυτή σκέψη, την επιχειρούμενη ανταλλαγή ομολόγων. Η Ελλάδα συζητά, τούτη και τις επόμενες εβδομάδες, την παραμονή της στη νομισματική ένωση και το ευρώ. Θα πρέπει να πάρει όσα μέτρα χρειαστούν και να τιμωρήσει όσους καθυστερούν, εμποδίζουν ή κερδοσκοπούν εις βάρος της.
Δημοσιεύθηκε στην Καθημερινή, 13.9.2011
Ο Μπάμπης Παπαδημητρίου είναι δημοσιογράφος. Σπούδασε Οικονομικές Επιστήμες στο Παρίσι. Στο παρελθόν συνεργάστηκε με το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας, την Τράπεζα της Ελλάδος και μεγάλες εμπορικές τράπεζες. Εργάζεται στην Τηλεόραση και το Ραδιόφωνο του ΣΚΑΪ και στην εφημερίδα «Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ».